5 tips voor een hoger pensioen

Ken je het gemiddelde wettelijk pensioen van een zelfstandige in België? Ongeveer € 900 netto per maand. Voor velen een aanzienlijke vermindering van hun inkomsten in vergelijking met hun maandelijks beroepsinkomen. Wil je op pensioenleeftijd je huidige levensstandaard kunnen behouden? Dan zal je reeds tijdens je actieve loopbaan stappen moeten ondernemen. In deze bijdrage worden vijf concrete tips toegelicht richting een hoger pensioen.

Tip 1: Begin er op tijd aan

Aan het begin van zijn carrière heeft de doorsnee burger niet onmiddellijk de reflex om al aan zijn pensioen te denken. Nochtans, vroeg begonnen is half gewonnen. Hoe vroeger je begint met sparen, hoe hoger je uiteindelijke pensioenkapitaal zal zijn en hoe kleiner je spaarinspanning hoeft te zijn. Niet alleen omdat gedurende meer jaren geld opzij wordt gezet, maar ook door de kracht van rente op rente (zgn. intrestkapitalisatie). Immers, niet alleen je initieel gespaarde bedrag rendeert, ook het rendement op de inleg zelf rendeert. Over een lange periode zorgt dit voor een waar ‘rentesneeuwbaleffect’.

Tip 2: Doe aan (het juiste) pensioensparen

Als je wil sparen voor je oude dag, dan ligt het systeem van het fiscale pensioensparen voor de hand. Maar zie je door het bos de bomen nog? Hoeveel stort je het best? Welk type contract kies je het best? Wanneer stop je met stortingen te verrichten?

Een pensioenspaarcontract afsluiten is interessant vanwege het directe belastingvoordeel dat de stortingen opleveren in de personenbelasting. Er bestaan twee regimes om aan pensioensparen te doen.

  • Optie 1: je kiest om maximaal € 990 te storten en geniet een belastingvermindering van 30% (te verhogen met gemeentelijke opcentiemen).
  • Optie 2: je kiest om maximaal € 1.270 te storten en geniet een belastingvermindering van 25% (te verhogen met gemeentelijke opcentiemen).

Hoewel de jaarlijkse belastingvermindering bij de laatste mogelijkheid iets hoger is in vergelijking met de eerste optie, kies je doorgaans toch best voor het maximum van € 990. Op de leeftijd van 60 jaar wordt immers een anticipatieve heffing van 8% ingehouden op het opgebouwde kapitaal. Deze heffing doet het fiscaal voordeel in de tweede mogelijkheid volledig teniet en maakt het zelfs negatief. Onderstaand schema verduidelijkt dit (abstractie maken van het rendement gedurende de looptijd):

Optie 1 Optie 2 Verschil
Premie € 990 € 1.270 € 280
Belastingvermindering € 297 € 317,50 € 20,50
Anticipatieve heffing (8%) € 79,20 € 101,60 € 22,40
Fiscaal voordeel (saldo) € 217,80 € 215,90 -€ 1,90

x

Toch kan het soms interessant zijn om het maximaal bedrag van € 1.270 te storten. Onder meer voor wie reeds meer dan 60 jaar is, kan dit in bepaalde omstandigheden nuttig zijn.

Bij het pensioensparen heb je daarbovenop de mogelijkheid om te opteren voor een pensioenspaarverzekering of een pensioenspaarfonds, elk met hun eigen kenmerken en belastingregime. Binnen deze beide mogelijkheden heb je bovendien nog eens de keuze uit verschillende beleggingsvormen. Welke mogelijkheid voor u het meest aangewezen is hangt af van je beleggingshorizon en beleggersprofiel. Lees er hier meer over.

Tip 3: Benut alle fiscale ruimtes

Om mensen er toe aan te zetten zelf een pensioenkapitaal op te bouwen, heeft de wetgever tal van fiscale stimuli ingevoerd, en dit binnen de zogenaamde tweede en derde pensioenpijler.

In de tweede pensioenpijler bouw je professioneel een aanvullend pensioen op: ofwel via je werkgever ofwel zelf als zelfstandige. Dit kan via een groepsverzekering, een individuele pensioentoezegging voor zelfstandigen (IPT) en een (sociaal) vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) of een pensioentoezegging voor zelfstandigen (POZ) toegevoegd.

De derde pensioenpijler bestaat uit het klassieke pensioensparen en het lange termijnsparen.

Elk van deze mogelijkheden heeft zijn eigen belastingvoordeel, eindtaxatie, eventuele premietaks en maximale premie. Al deze zaken worden bovendien regelmatig onderworpen worden aan wijzigingen. Een jaarlijks nazicht is dan ook aangewezen teneinde je fiscaal potentieel maximaal te benutten.

Tip 4: Hou rekening met de eindtaxatie van uw aanvullende pensioenkapitalen

Als je gebruik maakt van de fiscale mogelijkheden om een aanvullend pensioenkapitaal op te bouwen, dan kent de fiscus je jaarlijks een fiscaal voordeel toe. In ruil wordt op het einde van de rit (lees: bij uitkering) een eindtaxatie geheven.

Voor bepaalde pensioencontracten wordt er een voordeligere eindtaxatie toegekend indien je (i) ofwel actief blijft tot je wettelijke pensioenleeftijd (ii) ofwel een volledige loopbaan van 45 loopbaanjaren gepresteerd hebt. Deze voordeligere eindtaxatie geldt voor alle tweedepijlercontracten (groepsverzekering, IPT, VAPZ en POZ).

Vroeger stoppen met werken kan aldus resulteren in een hogere eindtaxatie op je aanvullend pensioenkapitaal.

Tip 5: Stel een pensioenplan op

Pensioenhervormingen hebben er toe geleidt dat er langer gewerkt moet worden vooraleer men een wettelijk pensioen kan ontvangen. Zo wordt de wettelijke pensioenleeftijd in 2025 opgetrokken tot 66 jaar en in 2030 tot 67 jaar. Ook de loopbaanvoorwaarden om een vervroegd wettelijk pensioen te kunnen genieten werden de voorbije jaren aanzienlijk aangescherpt. En de uitkering van de tweede pijlerpolissen werd gekoppeld aan het recht op een wettelijk pensioen. Al deze wetswijzigingen hebben een impact op je pensioen.

Het is dan ook belangrijk om tijdens je actieve loopbaan een duidelijk pensioenplan uit te werken die je een antwoord biedt op verschillende vragen: hoeveel moet er gespaard worden om je pensioen aan te vullen en je levensstandaard te kunnen behouden? Hoe benut ik alle fiscale mogelijkheden? Wat is de impact van vroeger te stoppen met werken?

Lemon Consult werkt graag samen met jou een pensioenplan uit, zodat je met een gerust gemoed naar je pensioen kan toewerken.

Steve Bossuyt
Expert fiscale en familiale planning