In een vorige bijdrage werden een aantal opvallende voorstellen aangehaald uit de startnota van de Vlaamse regeringsonderhandelingen met betrekking tot de Vlaamse erf- en schenkbelasting. Daar is uiteindelijk nog weinig van terug te vinden in het recent vrijgegeven regeerakkoord. Een volledige vrijstelling van erfbelasting voor de langstlevende echtgeno(o)t(e), wettelijk samenwonenden en inwonende kinderen onder 18 jaar komt er niet. Wel wordt de ‘verdachte periode’ voor niet-geregistreerde schenkingen verlengd van drie naar vier jaar, wordt het duolegaat afgeschaft en wordt een regeling voor de vriendenerfenis ingevoerd.
Geen volledige vrijstelling
Nergens in het Vlaamse regeerakkoord wordt nog gerept over een volledige vrijstelling van erfbelasting voor de langstlevende echtgenoten, wettelijk samenwonenden en inwonende kinderen onder 18 jaar. Aldus blijven de huidige vrijstellingen gelden. Voor de langstlevende partner blijven de gezinswoning en de roerende goederen tot € 50.000 vrijgesteld. Ook jongeren die vóór hun 21ste hun beide ouders verliezen blijven genieten een vrijstelling op de gezinswoning en op de eerste schijf van € 75.000 aan roerende goederen.
Verlenging verdachte periode
Op vandaag kan u roerende goederen schenken middels een hand- of bankgift, of via een Nederlandse notaris, zonder betaling van schenkbelasting, op voorwaarde dat u nog 3 jaar blijft leven. Zoniet, dan zal de begiftigde alsnog erfbelasting verschuldigd zijn op de waarde van de schenking.
Deze wachttermijn van 3 jaar wordt opgetrokken naar 4 jaar. Op die manier wil de nieuwe Vlaamse regering het doen van schenkingen (en de registratie ervan) stimuleren. Een notariële of geregistreerde onderhandse schenking levert een schenkbelasting op van 3% (in rechte lijn en tussen partners) of 7% (in alle andere gevallen). In ruil daarvoor krijgt de begiftigde de zekerheid om later geen erfbelasting meer te moeten betalen.
Het goede nieuws is dat belastingvrij schenken via een hand- of bankgift, of via een Nederlandse notaris mogelijk blijft, al zal men nu nog 4 jaar in leven moeten blijven om te ontsnappen aan de heffing van erfbelasting. Het is op vandaag nog onduidelijk vanaf wanneer deze verlenging exact ingaat.
Afschaffing duolegaat
Verder wordt in het Vlaamse regeerakkoord aangehaald dat de regeling rond duolegaten gewijzigd wordt, waarbij het zuiver altruïstisch element van de legaten zal hersteld worden en zal versterkt worden met een tariefverlaging. Intussen heeft de Vlaamse regering aangekondigd dat het duolegaat zal afgeschaft worden vanaf 2021.
Heel wat mensen zonder partner of kinderen hebben al een testament opgesteld met een duolegaat. Hierbij wordt niet alleen een verre verwant of vriend aangeduid in het testament (die aan hoge tarieven, tot 55%, wordt belast), maar ook een goed doel (die aan een gunsttarief van 8,5% wordt belast), onder de last voor het goede doel om ook de erfbelasting van de verre verwant of vriend te betalen. Zo houdt de verre verwant of vriend netto meer over van de erfenis en krijgt ook het goede doel een mooi bedrag. Een win-winsituatie die vanaf 2021 niet meer mogelijk wordt.
Het valt af te wachten of dergelijke testamenten vanaf 2021 nog uitwerking zullen kunnen krijgen. Momenteel zijn er nog geen overgangsbepalingen gekend en weet men nog niet welk aanknopingspunt zal gehanteerd worden: de datum van het overlijden of de datum van het testament.
Vriendenerfenis
Tot slot zal het in Vlaanderen mogelijk worden om een verre verwant of vriend goedkoper te laten erven door de invoering van de zogenaamde ‘vriendenerfenis’. Tot € 12.500 zal u kunnen nalaten aan een ‘goede vriend’ aan het tarief van 3%. Of er één of meerdere ‘goede vrienden’ van dit voordelige tarief zullen kunnen genieten is nog niet duidelijk.
Dana Vandaele
Expert vermogensplanning
Een vraag over dit artikel? Stel ze hier aan de auteur.