Ben je van plan om in 2024 een woning te kopen of te verbouwen? Dan kan je misschien aanspraak maken op één of meerdere fiscale gunstmaatregelen. Ontdek hier op welke voordelen je recht hebt.

Verlaagd verkooprecht

Bij de aankoop van een onroerend goed (woning, bouwgrond, handelspand, magazijn,…) betaal je registratierechten. Het basistarief in de registratierechten bedraagt 12%.

Gaat het echter om de aankoop van je enige en eigen woning, dan geldt er een verlaagd tarief van 3%. De belangrijkste voorwaarden om voor dit verlaagd tarief in aanmerking te komen zijn de volgende:

  • Het moet gaan om een woning. De aankoop van o.m. een bouwgrond komt niet voor het 3%-tarief in aanmerking;
  • Je moet door de aankoop de gehele woning in volle eigendom verwerven;
  • Je moet je domicilie vestigen op het adres van de aangekochte woning, en dit binnen de 3 jaar na het verlijden van de notariële aankoopakte;
  • Je mag de koper niet voor 100% volle eigenaar zijn van een andere woning of bouwgrond. Is dit wel het geval, dan is er sprake van zgn. ‘verhinderend bezit’ en kan het verlaagd tarief niet worden toegepast. Je kan evenwel toch gebruik maken van het verlaagd tarief als je je er toe verbindt de woning of bouwgrond binnen de 2 jaar na de aankoop volledig en ten bezwarende titel te vervreemden.

Het tarief van 3% kan verder verminderd worden tot 1% als je na de aankoop overgaat tot een ingrijpende energetische renovatie, een gedeeltelijke herbouw, of een volledige herbouw van de woning. Binnen de 6 jaar moet je dan een EPB-aangifte laten indienen waaruit blijkt dat de uitgevoerde werken voldoen aan de wettelijke vereisten.

Voor de aankoop van bescheiden woningen is er bovendien een extra korting voorzien. Een bescheiden woning is een woning die aangekocht wordt voor minder dan € 220.000 (of € 240.000 in bepaalde kernsteden en de Brusselse Vlaamse rand). De korting bedraagt € 2.800 indien het verkooprecht van 3% van toepassing is en € 960 wanneer het verkooprecht 1% bedraagt.

Verlaagd btw-tarief bij sloop en herbouw

Koop je een (oude) woning die je zal afbreken, gevolgd door het optrekken van een nieuwbouw? Dan kunnen de sloop- en bouwwerken mogelijks gebeuren met toepassing van een verlaagd BTW-tarief van 6%, in plaats van het basistarief van 21%.

Tot 31 december 2023 bestaan er 2 afzonderlijke BTW-regelingen voor de sloop en herbouw van een woning. Afhankelijk van ligging van de woning (al dan niet in een centrumstad) is de ene of de andere regeling van toepassing. Vanaf 1 januari 2024 worden deze regelingen echter geharmoniseerd. Lees hier alles over de nieuwe voorwaarden. (link naar: https://lemonconsult.be/hervorming-btw-regime-sloop-heropbouw-woning/)

Verlaagd btw-tarief voor renovaties

Renoveer je een woning die meer dan 10 jaar oud is? Dan kan je deze werken laten uitvoeren tegen een verlaagd BTW-tarief van 6% i.p.v. het normale tarief van 21%. Het kan bijvoorbeeld gaan om de vernieuwing van de centrale verwarming, uitvoeren van isolatiewerken, plaatsen van een nieuwe badkamer, plaatsen van zonnepanelen,… Hierbij maakt het niet uit of het gaat om de woning die je zelf betrekt, dan wel een woning die je verhuurt.

Opgelet 1: enkel renovatiewerken die uitgevoerd worden door een aannemer komen in aanmerking. Koop je zelf materialen aan en steek je zelf de handen uit de mouwen, dan betaalt je het normale tarief van 21% BTW.

Opgelet 2: Als de renovatiewerken te ingrijpend zijn, kan er sprake zijn van een nieuwbouw. Op nieuwbouw is het BTW-tarief van 21 % van toepassing (tenzij er sprake is van een sloop en herbouw, die in aanmerking komt voor een BTW-tarief van 6%, zie hiervoor).

Verlaagd btw-tarief voor warmtepompen

Plaats je in 2024 een warmtepomp? Dan kan dit met toepassing van een verlaagd BTW-tarief van 6%, ook al is je woning minder dan 10 jaar oud. De bestaande regeling, die normaal afliep op 31 december 2023, wordt immers met 1 jaar verlengd. Is je woning ouder dan 10 jaar, dan valt de plaatsing van een warmtepomp onder het verlaagd BTW-tarief  bij renovaties, waardoor dus ook het 6%-tarief van toepassing is.

Opgelet: Tot en met 31 december 2023 geldt er ook een verlaagd BTW-tarief van 6% voor de levering en installatie van zonnepanelen en zonneboilers. Deze regeling wordt echter niet verlengd. Plaats je in 2024 zonnepanelen of een zonneboiler op een woning van minder dan 10 jaar oud, dan is het basistarief van 21% BTW van toepassing. Is je woning meer dan 10 jaar oud, dan beschouwt men dit als een renovatie. Hierdoor kan het verlaagd BTW-tarief  bij renovaties (6%) van toepassing zijn (zie hiervoor).

Renovatiepremie

Werken gepland aan je woning? Dan heb je misschien recht op een premie van de overheid. Er bestaat een ganse waaier aan premies, gaande van een premie bij het plaatsen van een hemelwaterput tot een premie bij het plaatsen van dakisolatie. Ontdek op www.premiezoeker.be op welke premies je recht hebt.

Vermindering onroerende voorheffing

Onder bepaalde voorwaarden kan de onroerende voorheffing die je verschuldigd bent tijdelijk (met name gedurende 5 jaar) worden verminderd. Het vereiste E-peil en andere voorwaarden variëren naar gelang de aard van de werken en het tijdstip waarop de omgevingsvergunning werd aangevraagd. Voor omgevingsvergunningen aangevraagd vanaf 1 januari 2023 geldt het volgende:

  • Bij een (gedeeltelijke) herbouw (na voorafgaande sloop van de oude woning) wordt een korting van 50% of 100% van de onroerende voorheffing toegekend wanneer het E-peil van de herbouwde woning maximaal E20 respectievelijk E10 bedraagt.
  • Bij een ingrijpende energetische renovatie wordt een korting van 100% van de onroerende voorheffing toegekend wanneer het E-peil van de gerenoveerde woning maximaal E60 bedraagt. Een ingrijpende energetische renovatie is een renovatie waarbij:
    • minstens de opwekkers om een specifiek binnenklimaat te realiseren (verwarmingsinstallatie, koeling, luchtcirculatie, warm water, …) volledig worden vervangen

én

  • minstens 75% van de bestaande en nieuwe scheidingsconstructies die het beschermd volume omhullen en die grenzen aan de buitenomgeving worden geïsoleerd. Met andere woorden, minstens 75% van de buitenschil (muren en dak) moet worden (na)geïsoleerd.

In tegenstelling tot vroeger is er geen vermindering meer bij nieuwbouw zonder voorafgaande sloop.

 

Dieter Bossuyt
Gecertificeerd belastingadviseur