U gaat scheiden: waar zoal aan denken?

Koppels in scheiding kunnen tijdens een bemiddeling en in een scheidingsovereenkomst heel wat overeenkomen. In het geval van ‘pensioen’ is het zo dat dit ten onrechte veelal geen aandacht krijgt; hetgeen bij het bereiken van de pensioenleeftijd dan voor een zware dobber kan zorgen. Pas op dat ogenblik ervaart men wat het effect is van jaren geen (wettelijke) pensioenrechten te hebben opgebouwd.

Ook als er een vennootschap in het spel is, kan dit de verdeling bemoeilijken. Want van wie zijn de aandelen nu ook weer?
Vooraf goed geïnformeerd zijn is dus geen overbodige luxe!

Pensioen

Zorg voor duidelijke afspraken!

In de praktijk blijkt vaak dat in een scheidingsovereenkomsten geen of onvoldoende aandacht wordt besteed aan het pensioenluik, met alle gevolgen van dien. Pensioenregelingen en -afspraken hieromtrent die initieel niet in een EOT-overeenkomst worden voorzien, kunnen nadien niet meer gewijzigd worden. Dit is vaak een financiële opdoffer voor mensen die niet of slechts gedeeltelijk gewerkt hebben.

Nochtans kan u in een scheidingsovereenkomst beschrijven of elk voor zijn eigen wettelijk pensioen zal instaan, of niet. Het kan immers ook zo zijn dat er wordt voorzien in een bepaalde vorm van tegemoetkoming voor niet opgebouwde pensioenrechten. Voornamelijk partners die slechts deeltijds of niet hebben gewerkt om in te staan voor de kinderen en het huishouden hebben baat bij een echtscheidingsregeling. Men kan het lage rustpensioen dan compenseren door een onderlinge regeling te treffen.

En wat met mijn groepsverzekering?

U kan, onder bepaalde voorwaarden en indien u gehuwd onder een gemeenschapsstelsel, aanspraak maken op het kapitaal dat werd opgebouwd in de groepsverzekering van uw ex-partner. Indien er voorafgaandelijk niks geregeld werd omtrent dit kapitaal, kan deze vordering oplopen tot 50% van de opgebouwde aanvullende pensioenrechten. Deze aanspraak geldt in beide richtingen en kan tot schrijnende scenario’s leiden waardoor het aangeraden is om samen tot een bemiddeling te komen omtrent deze materie. Men kan opteren voor een onmiddellijke verdeling of men kan de verdeling uitstellen tot de wettelijke pensionering. Aan beide oplossingen zijn voor- en nadelen verbonden.

Op vandaag is hiervoor nog geen wettelijke regeling rond getroffen waardoor omtrent deze materie nog veel onduidelijkheden bestaan.

Denk er tenslotte aan om uw begunstigingsclausule van uw polissen aan te passen aan de gewijzigde situatie. Meer info hierover vindt u hier.

Wat met uw individuele pensioenspaarpot (derde pijler contracten)?

Voor koppels die onder het wettelijk stelsel getrouwd zijn, is dit gemeenschappelijk spaargeld voor zover de premies tijdens het huwelijk werden betaald.

De gemeenschappelijke spaarpot moet in twee verdeeld worden bij echtscheiding. Dit geldt zowel voor de pensioenspaarfondsen als voor de pensioenspaarverzekeringen.

Aandelen

Van wie zijn de aandelen?

Een belangrijk onderscheid moet gemaakt worden tussen de lidmaatschaprechten en de vermogensrechten van de aandelen. Wanneer de aandelen op uw naam staan ingeschreven in het aandelenregister, bezit u de lidmaatschaprechten en kan u het stemrecht uitoefenen. Dit betekent echter niet dat u ook de eigenaar bent van deze aandelen.

Bij het bepalen wie eigenaar is en m.a.w. aan wie de aandelen toekomen in geval van echtscheiding, hangt alles af van het huwelijksstelsel waaronder u getrouwd bent. Bovendien kan u het door u gekozen stelsel aanpassen aan uw eigen situatie door een huwelijkscontract af te sluiten.

Indien u heeft gekozen voor het wettelijk stelsel zal men ervan uitgaan dat de aandelen tot de huwgemeenschap behoren en dat beide echtgenoten elk voor de helft eigenaar zijn. Wanneer u de aandelen reeds had vóór het huwelijk of verworven hebt via schenking of erfenis tijdens het huwelijk, dan vallen zij in uw eigen vermogen en bent u zelf eigenaar.

Opgelet! Sinds de inwerkingtreding van het nieuwe huwelijksvermogensrecht moet er rekening mee gehouden worden dat er bij echtscheiding een vergoeding aan het gemeenschappelijk vermogen kan verschuldigd zijn indien u zichzelf een beperkt loon toekent.

Een voorbeeld om dit te verduidelijken:

Stel u bent net gehuwd, zonder huwelijkscontract. U bent zaakvoerder en aandeelhouder in een BV die u vóór het huwelijk heeft opgericht. Het spreekt voor zich dat de vermogenswaarde en de lidmaatschapsrechten eigen zijn. Indien u uzelf tijdens het huwelijk maandelijks een laag loon uitkeert, hoewel uw activiteit winstgevend is, dan zal bij ontbinding van het huwelijk een vergoeding verschuldigd zijn aan het gemeenschappelijk vermogen. Deze vergoeding is gelijk aan de netto-beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen had kunnen ontvangen indien u uw beroep niet binnen een vennootschap had uitgeoefend.

Wanneer de aandelen daarentegen op uw naam staan en u bent getrouwd onder ‘scheiding van goederen’, dan bent u eigenaar van de aandelen. In dergelijk stelsel is er namelijk geen gemeenschappelijk vermogen tussen partijen. In geval van echtscheiding zullen deze aandelen u toekomen en kan uw partner hier geen aanspraak op maken.

Meer hierover vindt u hier.

Kortom: verlies op deze momenten uw pensioenopbouw niet uit het oog. Maak daarnaast reeds duidelijke afspraken omtrent de verdeling van de aandelen van uw vennootschap, dit zal u gemoedsrust bieden voor de toekomst.