Heeft u de partner van uw leven gevonden? Fantastisch! U staat dan best ook even stil bij de verschillende soorten juridische samenlevingsvormen. Deze keuze heeft immers belangrijke gevolgen voor uw vermogen, erfrecht, fiscaliteit en pensioen. Ontdek hier een handig overzicht.
Feitelijk samenwonen | Wettelijk samenwonen | Trouwen | |
BURGERRECHTELIJK | |||
Totstandkoming | Geen formaliteiten | Verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand | Huwelijk voor de ambtenaar van de burgerlijke stand |
Einde | Geen formaliteiten | Verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand (kan door één van de partners!) | Echtscheiding |
Vermogens van de partners | Elk een eigen vermogen | Elk een eigen vermogen | Afhankelijk van het gekozen huwelijksstelsel: elk een eigen vermogen, elk een eigen vermogen + gemeenschappelijk vermogen, enkel gemeenschappelijk vermogen |
Eigendomsrechten | Eigen vermogen | Vermoeden van onverdeeldheid | Afhankelijk van het gekozen huwelijksstelsel |
Afspraken tussen partners mogelijk? | Ja, d.m.v. samenlevingscontract (onderhands of notarieel) |
Ja, d.m.v. samenlevingscontract (notarieel) |
Ja, d.m.v. huwelijkscontract |
Bescherming gezinswoning | Nee | Ja, toestemming van de partner nodig bij verkoop, schenking of hypotheekvestiging | Ja, toestemming van de partner nodig bij verkoop, schenking of hypotheekvestiging |
Bijdrage- of onderhoudsplicht | Nee, tenzij afwijking in samenlevingscontract | Nee, enkel bijdragen in de kosten van het samenwonen. Tenzij afwijking in samenlevingscontract | Ja (ook jegens stiefkinderen en schoonouders) + eventueel onderhoudsgeld na echtscheiding |
Hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars schulden ten behoeve van huisvesting en/of opvoeding kinderen? | Nee | Ja, tenzij buitensporig | Ja, tenzij buitensporig |
Vaststelling vaderschap | Erkenning van het kind | Erkenning van het kind | Vermoeden van vaderschap |
Aanwasbeding mogelijk? | Ja | Ja | Enkel m.b.t. eigen of onverdeeld vermogen |
Herroeping schenking mogelijk? | Nee | Nee | Ja |
ERFRECHT EN ERFBELASTING | |||
Tarieven erfbelasting Vlaams Gewest | Rechte lijn (3% – 9% – 27%), mits 1 jaar ononderbroken samenwonen & gemeenschappelijke huishouding |
Rechte lijn (3% – 9% – 27%) | Rechte lijn (3% – 9% – 27%) |
Vrijstelling erfbelasting m.b.t. de gezinswoning | Ja, mits 3 jaar ononderbroken samenwonen & gemeenschappelijke huishouding |
Ja | Ja |
Wettelijk erfrecht langstlevende partner | Nee | Beperkt: vruchtgebruik op de gezinswoning en de huisraad |
Ja: |
Wettelijk minimum erfdeel (reserve) | Nee | Nee | Ja: vruchtgebruik op de helft van de nalatenschap, maar minstens op de gezinswoning en de huisraad |
Elkaar meer toekennen? | Via schenking of testament | Via schenking of testament | Via huwelijkscontract, schenking of testament |
INKOMSTENBELASTING | |||
Aangifte en aanslag | Afzonderlijk | Gezamenlijk | Gezamenlijk |
Hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars belastingschulden? | Nee | Ja | Ja |
Toepassing huwelijksquotiënt | Nee | Ja | Ja |
Toepassing meewerkinkomen | Nee | Ja | Ja |
PENSIOEN | |||
Overlevingspensioen | Nee | Nee | Ja |
Gezinspensioen | Nee | Nee | Ja |
Echtscheidingspensioen | Nee | Nee | Ja |
Dana Vandaele
Expert familiale planning