Kan je een schenking herroepen?
Kan je kind een financieel duwtje in de rug gebruiken of wil je je vermogen fiscaal voordelig aan de volgende generatie overdragen, dan kan je een schenking overwegen. Maar wat als je later toch spijt krijgt van de schenking. Kan je de schenking dan nog herroepen?
Gegeven is gegeven…
Een schenking is in principe onherroepelijk. Eens geschonken, dan kan je nadien niet terugvragen wat je hebt gegeven. Het is daarom van belang om doordacht te werk te gaan.
Stel jezelf bijvoorbeeld de vraag hoeveel vermogen je nodig zal hebben om rond te komen op je oude dag. Zorg dus voor een voldoende financiële buffer.
Het gegeven dat je een schenking niet ongedaan kan maken, belet niet dat je er bepaalde voorwaarden of lasten aan kan verbinden. Zo kan je aan de schenking een last koppelen om de zorgkosten te betalen wanneer je eigen inkomsten niet meer zouden volstaan. Je kan aan de begiftigde ook de last opleggen om je maandelijks of jaarlijks een rente uit te keren. Zolang deze last niet hoger is dan de waarde van de schenking, is er geen probleem en doet dit geen afbreuk aan het principe van de onherroepelijkheid van de schenking.
Verder kan je ook een voorbehoud van vruchtgebruik of een vervreemdingsverbod voorzien. Zo zal degene die iets krijgt er niets mee kunnen doen zonder jouw toestemming als schenker en behoud je de controle. Ook een beding van terugkeer kan nuttig zijn. Deze clausule zorgt er voor dat het geschonken vermogen belastingvrij naar jou kan terugkeren indien de begiftigde vóór jou overlijdt.
Niet onbelangrijk is om ook de fiscale implicatie van je vermogen bij een overlijden te analyseren. Ga na hoeveel erfbelasting je erfgenamen verschuldigd zijn bij je overlijden en regel je schenking zo dat bij je overlijden de hoogste belastingschijven worden vermeden.
…behalve tussen echtgenoten
De wet voorziet één herroepbare schenking, met name de schenking tussen echtgenoten, voor zover deze niet is gedaan in een huwelijkscontract. Schenk je eigen goederen tijdens je huwelijk aan je echtgenoot, dan kan je deze schenking altijd en zonder reden terug intrekken, bijvoorbeeld ingeval van echtscheiding of zelfs na het overlijden van je huwelijkspartner.
De herroepbaarheid maakt een schenking tussen echtgenoten een fiscaal interessante planningstechniek. Als je overlijdt, maakt het geschonken vermogen geen deel meer uit van je nalatenschap en is je partner daarop geen erfbelasting meer verschuldigd (tenzij je overlijdt binnen de drie jaar na een niet-geregistreerde schenking). Overlijdt je partner eerst, dan herroep je de schenking en keert het geschonken vermogen zonder erfbelasting naar jou terug. Op die manier worden ook de aanspraken van de kinderen op dit vermogen uitgesteld want ze behoren niet tot de nalatenschap van je overleden partner.
Opgelet, het herroepen van een schenking is enkel mogelijk tussen echtgenoten. Schenkingen die (wettelijk of feitelijk) samenwonenden aan elkaar doen, zijn onherroeppelijk.
Wil je weten of een schenking interessant voor je is? Of het aan te raden is om bepaalde voorwaarden aan je schenking te verbinden? Neem dan vrijblijvend contact met ons op om je hierin te begeleiden.
Dana Vandaele
Expert familiale planning